
martes, 8 de noviembre de 2016
sábado, 3 de septiembre de 2016
miércoles, 31 de agosto de 2016
LA ROPA / LI TIQB’AL
1. Abrazadera
b’ak’leb’,
yut’leb’ch’iich’
2. Anillo matq’ab’
3. Anteojos kaxlanlem
4. Arete ka’xik
5. Billetera/
monedero xna’ajtumin
6. Blusa kaxpo’ot
7. Bota tzelek xaab’
8. Bufanda
xb’aataal ja’aj
9. Calcetín/calceta xta xaab’
10. Calzoncillo/calzón
yach’
11. Calzoneta atiyach’
12. Camisa kamiis, yaalt’ikr
13. Camiseta b’atzaq’, ch’ot’ikr
14. Cepillo
dental xhi’b’alruuch e
15. Chamarra isb’
16. Chaqueta
mama’ pimil t’ikr
17. Chumpa q’ixleb’ t’ikr, q’ixt’ikr
18. Cincho
xb’ak’b’alwex /
k’aamalwex
19. Collar q’ol
20. Corbata yutkux
21. Corte uuq
22. Delantal ramb’atz’ajn
23. Espejo lem
24. Faja
k’aamalsa’
25. Falda kaxlan uuq,
kax’uuq
26. Gabacha ramb’atz’aj
27. Gancho
(de ropa) kanleb’
28. Gancho
de pelo yut’ismal
29. Gorra
kop punit
30. Gorrita ch’ina kop punit
31. Güipil
po’ot
32. Lentes
de contacto ch’ik ileb’
33. Lentes
oscuro moy ileb’
34. Listón tz’ulleb'
35. Matate champa
36. Mochila
/Bolson kaxsoq’, riiqaal
37. Pantalón
wex
38. Pantaloneta mutaq’/ch’otwex
39. Pañuelo sut
40. Pasta
dental xxab’onil ruuch e
41. Peine xiyab’
42. Peluca
pak’b’il ismal
43. Perraje,
rebozo peraaj
44. Playera b’otb’aatal
45. Reloj
de pulsera uq’m ilk’uthonal
46. Rodillera sok xb’een aq, xlanb’al
xb’eenaq
47. Sandalia perxaab’
48. Servilleta xlanb’alwa
49. Sombrero
punit
50. Sostén lantu’
51. Suéter
q’ixt’ikr
52. Tacón ritxaab’
53. Traje
junxaqalil t’ikr
Números ordinales en idioma q’eqchi’ de 1 a 20 Eb’ li ajl re tusub’ank sa’ aatinob’aal q’eqchi’ chi junjunq toj sa’ junmay
Números ordinales en idioma q’eqchi’
de 1 a 20
Eb’ li ajl re tusub’ank sa’
aatinob’aal q’eqchi’ chi junjunq toj sa’ junmay
1°
|
Xb’een
|
2°
|
Xkab’
|
3°
|
Rox
|
4°
|
Xka
|
5°
|
Ro’
|
6°
|
Xwaq
|
7°
|
Xwuq
|
8°
|
Xwaqxaq
|
9°
|
Xb’ele
|
10°
|
Xlajee
|
11°
|
Xjunlajuhil
|
12°
|
Xkab’lajuhil
|
13°
|
Roxlajuhil
|
14°
|
Xkaalajuhil
|
15°
|
Ro’lajuhil
|
16°
|
Xwaqlajuhil
|
17°
|
Xwuqlajuhil
|
18°
|
Xwaqxaqlajuhil
|
19°
|
Xb’eleelajuhil /xb’eleeb’lajuhil
|
20°
|
Xjunmayil / Xjunk’aalil
|
Ahora del 21 en adelante se usan con el prefijo “x” y el sufijo “il”.
Anaqwan xtikib’ankil sa’ junxkak’aal
na’ok simank li xk’aj aatin “X” xb’een wa ut “il” sa’ xraqik.
EJEMPLO:
XK’UTB’ESINKIL
21°
|
Xjunxkak’aalil
|
31°
|
Xjunlajuxkak’aalil
|
44°
|
Xkaib’roxk’aalil
|
57°
|
Xwuqlajuroxk’aalil
|
Suscribirse a:
Entradas (Atom)